ओबीसी (OBC Caste) चा फुल फॉर्म | OBC Full Form in Marathi

तुम्हा सर्वांना माहितच आहे की भारतात अनेक जाती आहेत ज्या मुख्यतः चार वर्गांमध्ये विभागल्या गेल्या आहेत आणि त्यापैकी एक OBC प्रवर्ग आहे, ज्याबद्दल मी तुम्हाला आजच्या पोस्टमध्ये सांगणार आहे.

या पोस्टमध्ये तुम्हाला OBC Full Form in Marathi बद्दल सांगणार आहे, सोबतच त्या अंतर्गत कोणत्या जाती येतात, OBC ला सरकारने किती आरक्षण दिले आहे, याबद्दल सांगणार आहे.

ओबीसी (OBC Caste) चा फुल फॉर्म | OBC Full Form in Marathi

OBC Caste चा फुल फॉर्म आहे “Other Backward Classes”, हा शब्द मराठीत “इतर मागास वर्ग” म्हणून ओळखला जातो. मंडल आयोगाने महाराष्ट्रातील ओबीसी जातींची संख्या 360, तर देशात ओबीसी जातींची संख्या 3744 इतकी नोंद केलेली आहे. इतर मागासवर्गीयांसाठी असलेल्या राष्ट्रीय आयोगाने 2171 प्रमुख ओबीसींची यादी जाहीर केलेली आहे. ह्यांतील उपजाती जमेस धरल्यास ही संख्या आणखीही वाढू शकते.

ओबीसी म्हणजे काय? (OBC Meaning in Marathi)

OBC Caste चा फुल फॉर्म आहे “Other Backward Classes”, हा शब्द मराठीत “इतर मागास वर्ग” म्हणून ओळखला जातो. भारतातील सामाजिकदृष्ट्या व शैक्षणिकदृष्ट्या मागासलेला वर्ग म्हणजे OBC. भारतात बहुसंख्य समाज हा मागासलेला (Backward class) असून पुढारलेला समाज (Forward class) अल्पसंख्य आहे. या बहुसंख्य मागास समाजापैकी जो जास्त मागास आहे तो ‘मुख्य मागास’ समजला जातो.

OBC Caste च्या इतिहासाबद्दल बोलायचे झाल्यास, भारतात OBC Caste ची संकल्पना प्रथम 1950 साली डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी मांडली होती. त्यानंतर 1955 साली भारत सरकारने “मागास वर्ग आयोग” (Backward Classes Commission) नेमला. या आयोगाने आपल्या अहवालात भारतातील समाजाला तीन भागात विभागले:

• अतिमागासलेला वर्ग (Scheduled Castes)
• मागासलेला वर्ग (Scheduled Tribes)
• इतर मागास वर्ग (Other Backward Classes)

या अहवालानुसार, भारतातील 52% लोकसंख्या मागास वर्गात मोडते. यापैकी 27% लोकसंख्या अतिमागासलेला वर्गात आणि 25% लोकसंख्या मागासलेला वर्गात मोडते.

ओबीसी समाजाला आरक्षण किती आहे?

भारतातील केंद्र सरकारमध्ये OBC ला 27% आरक्षण आहे. या आरक्षणातून सरकारी नोकऱ्या आणि शैक्षणिक संस्थांमध्ये प्रवेश मिळवता येतो. राज्य सरकारे देखील त्यांच्या राज्यात OBC साठी आरक्षण देऊ शकतात. काही राज्यांमध्ये OBC साठी आरक्षण 30% किंवा 35% पर्यंत देखील आहे.

OBC ला आरक्षणाची तरतूद भारताच्या संविधानाच्या 16व्या कलमांतर्गत करण्यात आली आहे. या कलमानुसार, केंद्र सरकार आणि राज्य सरकारे सामाजिकदृष्ट्या आणि शैक्षणिकदृष्ट्या मागास वर्गांसाठी आरक्षण देऊ शकतात.

OBC ला आरक्षण मिळाल्याने या वर्गातील लोकांना शैक्षणिक आणि आर्थिकदृष्ट्या प्रगती करण्यास मदत झाली आहे. या आरक्षणामुळे मागास वर्गातील लोक सरकारी नोकऱ्यांमध्ये आणि शैक्षणिक संस्थांमध्ये प्रवेश मिळवू शकतात. यामुळे त्यांना त्यांच्या जीवनात चांगले भविष्य निर्माण करण्यास मदत झाली आहे.

ओबीसीमध्ये कोणत्या जाती येतात?

भारतातील ओबीसी मध्ये समाविष्ठ असलेल्या जातींची संख्या मोठी आहे. भारत सरकारने 1955 साली नेमलेल्या मागास वर्ग आयोगाने आपल्या अहवालात भारतातील 3,744 जातींना ओबीसी म्हणून ओळखले आहे. महाराष्ट्रातील ओबीसी मध्ये समाविष्ठ असलेल्या जातींची संख्या 360 आहे.

यामध्ये कुणबी, साळी, कोष्टी, तेली, भावसार, वाणी, शिंपी, नाभिक, परीट, गुरव, गवळी, जंगम, पांचाळ, फुलारी, रंगारी, सुतार, कासार, धनगर, भंडारी, तांडेल, तांबट, मोमीन, घडशी, विणकर, आगरी, कुंभार, सोनार, कोळी, लोहार, शिंपी, माळी, बंजारा अशा अनेक जातींचा समावेश होतो.

ओबीसीला आरक्षणाचे काय फायदे होतात?

ओबीसी आरक्षणामुळे मागासवर्गीयांसाठी शैक्षणिक आणि व्यावसायिक संधींमध्ये प्रवेश वाढतो. यामुळे त्यांच्या सामाजिक आणि आर्थिक प्रगतीमध्ये मदत होते.

शैक्षणिक क्षेत्रात, ओबीसी आरक्षणामुळे मागासवर्गीयांसाठी सरकारी आणि खाजगी शिक्षण संस्थांमध्ये प्रवेश वाढतो. यामुळे त्यांना उच्च शिक्षण घेण्याची संधी मिळते, ज्यामुळे त्यांना चांगल्या नोकऱ्या मिळण्यास मदत होते.

व्यावसायिक क्षेत्रात, ओबीसी आरक्षणामुळे मागासवर्गीयांना सरकारी नोकऱ्यांमध्ये प्रवेश वाढतो. यामुळे त्यांना स्थिर आर्थिक आधार मिळतो, ज्यामुळे त्यांच्या सामाजिक आणि आर्थिक प्रगतीमध्ये मदत होते.

ओबीसी आरक्षणामुळे मागासवर्गीयांसाठी खालील फायदे मिळतात:

• शैक्षणिक आणि व्यावसायिक संधींमध्ये प्रवेश वाढतो.
• सामाजिक आणि आर्थिक प्रगतीसाठी आधार मिळतो.
• सामाजिक आणि आर्थिक विषमता कमी होण्यास मदत होते.

निष्कर्ष –

आजच्या लेखात मी तुम्हाला OBC Full Form in Marathi हे सांगितले आहे, आणि ओबीसी म्हणजे काय, कोणत्या जाती या अंतर्गत येतात इत्यादी माहिती देखील शेअर केली आहे, त्यामुळे मला पूर्ण आशा आहे. या लेखाच्या मदतीने तुम्हाला हे माहिती समजली असेल.

आपल्याला ओबीसी (OBC Caste) चा फुल फॉर्म | OBC Full Form in Marathi हा लेख कसा वाटला कंमेंट मध्ये नक्की सांगा आणि ही पोस्ट मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.